Batıl İnanç Nedir?
“Batıl” kelimesinin kelime anlamı “çürük, temelsiz” demektir. “Batıl inanç” ise, boş ve asılsız inanç demektir. Ülkemizin her yerinde olduğu gibi, Ürgüp ilçemizde de bu inançlar hala vardır. Batıl inançların bir diğer adı da “koca karı lafı” olarak halk arasında yaygındır.
Ben de bu konu ile ilgili araştırma yapmak üzere, Türkçe dersimizden dönem ödevi aldım. Çevremdeki yaşlılardan ve büyüklerimden faydalandım. Daha önceden yapılmış olan araştırmalardan hiçbir şekilde yararlanmadım.
Araştırma sonucu elde ettiğim batıl inançları kimden aldığımı, bu kişinin nerede oturduğunu ve yaşını da sizlere sunacağım. Umarım bu çalışmam Ürgüp hakkında daha önceden yapılmış araştırmalara katkı sağlar.
Not: Araştırma sonucu elde ettiğim bu inançları alfabetik sıraya göre veya herhangi bir sınıflandırmaya sokmadan karışık olarak veriyorum. Sadece bu inançları, derlediğim kişilere göre gruplandırdım.
Ürgüp ve Çevresinde Yaygın Olan Batıl İnançlar
1-“Evlere teneke asmak uğur getirirmiş.” Ürgüp ve çevresinde bazı evlerde teneke asılı olurmuş. Bunun, o evde yaşayanlara uğur getirdiğine inanılırmış.
2-“Akşamları sakız çiğnemek, aile içerisinden ölmüş birisinin etini çiğnemek anlamına ge-lirmiş.” Bu inanç oldukça yaygındır. Çocuklar arasında bile bu inanç oldukça yaygındır.
3-“Akşamleyin ıslık çalmak, şeytanları başımıza toplanmasına neden olur.” Bunu yapmaya devam ederseniz, şeytanlar sizi hiçbir zaman rahat bırakmazmış.
4-“Akşamleyin aynaya bakarsak, bizim kısmetimiz kesilir ve işlerimiz yolunda gitmezmiş.” Bu inanç da oldukça yaygındır.
5-“Elbiseyi ters giymek, işlerimizin ters gitmesine ve her zaman düşmemize sebep olurmuş.” Bu söze herkes inanırmış.
6-“Akşamleyin tırnak kesilmez.” Eğer kesilirse hem uğursuzluk getirir, hem de karşımıza çok büyük belalar gelirmiş. Bu yüzden hiç kimse Ürgüp ve yöresinde akşamları tırnak kesilmezmiş.
7-“Arife gününde dikiş dikilmezmiş.” Bu söze kulak asmazsanız, size uğursuzluk getirirmiş.
8-“Üzerinde tavşan ayağı taşımak, insana uğur getirirmiş.”
9-“Bazı ağaçlara bez bağlamak, dilek dilemek anlamındadır.” Bazı kişiler bu inançları gereği bazı ağaçlara bez bağlarlarmış.
10-“Yolda giderken önünden tilki geçmesi uğur getirirmiş.”
11-“Evlenen kişilerin evine terlik asmak, o kişileri çok büyük dertlerden korur.” Uğur getirdiğine inanılır.
12-“Ayakkabıyı ters giymek, işlerimizin ters gitmesine neden olur.”
13-“Nazarlık taşımak uğur getirir.” Ürgüp’te bu söze çok önem verirlermiş. Bazı kişiler hala üzerinde taşırlar ve kullandıkları bazı eşyalara da bu nazarlığı takarlarmış.
14-“Ellerini göğsün üzerine bağlayıp oturmak uğursuzluk getirir.” Bu söz akıllarına geldiğinde Ürgüplüler ellerini bağlamaktan vazgeçermiş.
15-“Kara kedi gördüğünde üç kere saçını çekmezsen, hem rüyanda korkuturlar hem de u-ğursuzluk getirir.”
16-“Geceleri merdiven altından geçersen uğursuzluk getirir ve işleriniz rast gitmez.” Bu nedenle Ürgüp’te geceleri merdiven altından geçmezlermiş.
17-“Sarı çiçek koparmak, uğursuzluk getirir.”
18-“Karanlık sokak ortasında ateş yakmak, cinlerin başımıza toplanmasına neden olur.” Bu inanç dolayısıyla gece sokak ortasında ateş yakılmazmış.
19-“Evin duvarına keven asmak, uğur getirirmiş.” Bu nedenle Ürgüp’te pek çok evin duvarında keven asılıdır.